Zoals u inmiddels van ons gewend bent doet de fractie van GroenLinks daags na de raadsvergadering verslag van wat er is besproken, wat onze inbreng was en hoe wij hebben gestemd. Gisteravond stond er een ingelaste raadsvergadering op de rol, waar het onder andere ging over de vraag of wij in principe bereid zijn om een lening van maximaal 3 miljoen euro te verstrekken voor de aanleg van glasvezel in het buitengebied. Het standpunt van GroenLinks is duidelijk: Snel internet in het buitengebied: ja, opnieuw financieel riskante beslissingen nemen: nee.
De afgelopen maanden zijn verschillende betrokken inwoners, onder wie de mensen van stichting Glashelder, druk in de weer geweest om snel internet in het buitengebied voor elkaar te boksen. Daar hebben wij grote waardering voor. Deze mensen hebben verschillende scenario's uitgewerkt om snel internet te realiseren.
Maar gisteravond lag niet de vraag voor of wij voor of tegen snel internet in het buitengebied zijn. En ook niet, zoals het CDA verkondigde, de vraag of wij willen dat de gehele gemeente Hellendoorn, inclusief alle buitengebieden, wordt verglaasd. Wat voorlag, was niets meer en niets minder dan de vraag of de raad in principe bereid is om onder voorwaarden een lening van maximaal 3 miljoen euro te verstrekken voor de aanleg van een glasvezelnetwerk.
Onze fractie heeft deze vraag beoordeeld aan de hand van enkele duidelijke criteria:
- De huidige financiële positie van de gemeente Hellendoorn
- De risico’s die we lopen met een dergelijke lening
- Opties tot het realiseren van snel internet zonder financiële inmenging van de gemeente
- De principiële vraag of de gemeente ‘bank moet gaan spelen’
Huidige financiële positie
De gemeente Hellendoorn heeft een omvangrijke schuldenlast van 140 miljoen euro. Dat weten we allemaal, en de raad heeft ook al op 8 november 2011 afgesproken om hier iets aan te doen, door het vaststellen van de nota Financieringspositie gemeente Hellendoorn. Het doel van deze nota luidde: “Doelstelling is om binnen 20 jaar qua langlopende schuld weer onder de € 85 miljoen te zitten. Dit vergt een lange termijn visie en de nodige begrotingsdiscipline.“
Wanneer wij een lening voor glasvezel beschikbaar stellen, betekent dit dat we de schuldenlast weer met 3 miljoen euro gaan verhogen, en het vervolgens maximaal 20 jaar duurt voor we dit weer glad hebben gestreken. Het college schrijft niet voor niets zelf in het raadsvoorstel: “Gezien de huidige financieringspositie van de gemeente Hellendoorn (circa 140 miljoen aan langlopende geldleningen), de nog te realiseren ombuigingstaakstelling en de risico’s die we op allerlei terreinen lopen, geniet een optie zonder financiële gemeentelijke inmenging de voorkeur.”
Wij hebben het college dan ook gevraagd hoe een dergelijke lening zich verhoudt tot de afspraak die we als raad hebben gemaakt om onze grote schuldenlast naar beneden te brengen.
Risico’s
Toen het raadsvoorstel rondom deze lening in de commissie Grondgebied werd besproken, zag het er nog anders uit. Onze fractie had toen de indruk dat het college zich niet had verdiept in mogelijke risico’s. De wethouder heeft in de tussentijd extra huiswerk gedaan, risico-analyses laten uitvoeren en het raadsvoorstel aangepast, zodat er extra zekerheden zijn ingebouwd.
Toch is onze fractie nog niet overtuigd. Wij geloven nog steeds dat een businesscase voor glasvezel in het buitengebied die een periode van maximaal 20 jaar beslaat, risicovol is, onder andere door de voortschrijding van de techniek. Het college zegt daar anders over te denken, maar de onderbouwing daarvoor vinden wij uitermate mager. Ja, glasvezel is op dit moment stabieler dan mobiele internettechnieken, maar hoe lang blijft dat zo? Wij refereren even aan de wijze waarop wij allen 10 jaar geleden met het internet waren verbonden. Dat is een andere wereld vergeleken met nu, en de ontwikkelingen gaan alleen maar sneller.
Mogelijkheden zonder gemeentelijke inmenging
Gelukkig gloren er ook nog volop mogelijkheden aan de horizon om snel internet in het buitengebied te realiseren zonder dat de gemeente daar in haar huidige financiële positie grote risico’s voor moet dragen.
- Het is nog steeds niet uitgesloten dat marktpartijen, zonder financiële inmenging van de gemeente, het hele buitengebied van de gemeente Hellendoorn willen verglazen.
- Daarnaast werd eergisteren ook bekend dat minister Kamp voornemens is om toegang tot snel internet op het platteland mogelijk te maken, onder andere door internet via radio-frequenties. Daarnaast schermt de minister ook met belastingvoordelen en mogelijkheden voor Europese subsidies voor bedrijven die toch een kabelnetwerk willen aanleggen.
Wij hebben de wethouder gevraagd of hij ons kon vertellen wat nu de stand van zaken is en of het niet beter is om dit allemaal even af te wachten. De fractie van GroenLinks ziet in ieder geval nog genoeg mogelijkheden voor snel internet in het buitengebied, waarvoor het zeker op dit moment nog niet nodig is dat wij als armlastige gemeente met een lening van 3 miljoen euro gaan wapperen. Zeker niet op dit moment.
De gemeente als bankier?
Dan nog een principieel punt. De fractie van GroenLinks heeft er grote moeite mee wanneer de overheid zich als bankier gaat gedragen, zeker wanneer het niet om haar kerntaken gaat. Het recente verleden heeft ook al meerdere malen laten zien waarom dat onverstandig is. We moeten niet vergeten dat de risico’s die dit met zich meebrengt worden gedragen door gemeenschapsgeld, en dat eventuele nadelige gevolgen ook voor de gemeenschap zijn.
Kortom, gezien:
- De huidige financiele positie van Hellendoorn, onze grote schuldenlast, de risico’s die we als gemeente nog lopen (en soms nu al lopen), plus het feit dat er nog een ombuigingstaakstelling ligt;
- De risico’s die een dergelijke lening met zich meebrengt;
- De mogelijkheden die er nog liggen om snel internet in het buitengebied te realiseren zonder dat wij daarvoor moeten bijspringen;
- En het principiële argument dat wij de gemeentelijke overheid liever niet als bankier zien optreden;
heeft de fractie van GroenLinks niet ingestemd met dit raadsvoorstel. Wij vonden slechts de PvdA aan onze zijde, dus het raadsvoorstel is wel aangenomen. Wanneer er concreet wordt overgegaan tot een aanvraag voor een dergelijke lening, moet de raad een definitief oordeel vellen. Maar wij hopen dat het college zich eerst maximaal zal inspannen om toegang tot snel internet in het buitengebied te realiseren zonder financiële inmenging en risico's voor Hellendoorn.
Twentse samenwerking
Naast de glasvezelkwestie werd er gisteravond ook gesproken over de samenwerking tussen de 14 Twentse gemeenten. Deze wordt in een nieuwe vorm gegoten en hier heeft een stuurgroep zich over gebogen. Van de raad wordt verwacht dat zij op het voorstel van de stuurgroep met een reactie komt. Voor de fractie van GroenLinks is het belangrijk dat samenwerking op gelijkwaardige basis gebeurt, een duidelijke toegevoegde waarde heeft en vooral dat de democratische verantwoording van samenwerkingsvormen helder is. Hier is praktisch de gehele raad het over eens.
Tenslotte
Uiteraard blijven wij doorgaan met het afleggen van verantwoording over alles wat wij doen in en buiten de raadszaal. Wij willen niet tot de partijen behoren waarvan u bij de volgende verkiezingen zegt: "Ik heb ze vier jaar lang niet gezien of gehoord". Maar als dat voor u nog niet genoeg is, en u wilt nog dichter bij de Hellendoornse politiek betrokken zijn, schroomt u dan niet om contact met ons op te nemen. U bent van harte welkom!